Bệnh dại là bệnh viêm não tủy cấp tính do vi rút dại có tên khoa học Rhabdovirus gây nên. Người mắc bệnh dại chủ yếu là do chó, mèo, chuột mang mầm bệnh truyền sang người qua vết cắn, vết cào hoặc do tiếp xúc trực tiếp với nước dãi của động vật mắc bệnh dại. Hiện nay, bệnh dại không có thuốc điều trị, khi đã lên cơn dại thì tỷ lệ tử vong là 100%. Tuy nhiên, bệnh dại có thể phòng và điều trị dự phòng bằng vắc xin và huyết thanh kháng dại.
Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, từ ngày 31/09/2014 đến ngày 22/10/2014, trên địa bàn tỉnh đã phát hiện 03 con chó thuộc hai xã Thu Ngạc, huyện Tân Sơn (02 con) và xã Sơn Cương, huyện Thanh Ba (01 con) có triệu chứng của bệnh dại. Ba con chó này đã làm bị thương 10 người (trong đó 07 người ở xã Thu Ngạc và 03 người ở xã Sơn Cương). Hiện nay, phát hiện thêm 04 con chó khác tại xã Sơn Cương nghi ngờ mắc bệnh dại và đang được nhốt, xích để theo dõi. Ba con chó mắc bệnh chưa được tiêm vắc xin phòng dại, 02 con nay đã chết và được tiêu hủy, còn 01 con tại xã Thu Ngạc đã chạy mất.
Trước tình hình trên, Ngành Y tế tỉnh đã và đang chủ động, tích cực triển khai các biện pháp phòng chống bệnh dại. Sở Y tế chỉ đạo Trung tâm Y tế Dự phòng tỉnh xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch phòng chống bệnh dại trên người; hướng dẫn các Trung tâm Y tế huyện, thị, thành xây dựng và triển khai kế hoạch; tổ chức tập huấn hướng dẫn giám sát và phòng chống bệnh dại trên người; phối hợp chặt chẽ với cơ quan thú y nắm bắt tình hình dịch hại trên đàn vật nuôi để chủ động triển khai các biện pháp phòng chống cho người; tăng cường công tác truyền thông giáo dục sức khỏe trên hệ thống loa truyền thanh xã, phường, thị trấn về các dấu hiệu nhận biết, nghi ngờ chó mắc bệnh dại, tính chất nguy hiểm, các biện pháp phòng chống, cách xử lý khi bị súc vật nghi dại cắn, nhất là việc đến các cơ sở y tế để được tư vấn và tiêm vắc xin, huyết thanh phòng bệnh dại; phối hợp với Trung tâm Truyền thông giáo dục sức khỏe và các cơ quan thông tin đại chúng của tỉnh tuyên truyền về tình hình bệnh dại và việc triển khai công tác phòng chống bệnh dại trên địa bàn. Để đảm bảo công tác điều trị dự phòng cho người bị phơi nhiễm bệnh dại, Sở Y tế chỉ đạo Trung tâm Y tế Dự phòng và Trung tâm Y tế các huyện, thị, thành củng cố, tăng cường nhân lực tại các điểm cung cấp dịch vụ tiêm phòng trên địa bàn, nâng cao chất lượng tư vấn; cung ứng đủ, kịp thời vắc xin và huyết thanh kháng bệnh dại; bố trí cán bộ chuyên môn trực thường trú tất cả các ngày trong tuần (kể cả ngày nghỉ, ngày lễ, tết). Hiện nay, UBND tỉnh đã có chính sách hỗ trợ cho người dân thuộc hộ nghèo được hưởng 70% tổng kinh phí vắc xin phòng dại khi phải tiêm.
Để phòng chống có hiệu quả bệnh dại, hạn chế thấp nhất số người tử vong do bệnh dại, biện pháp hữu hiệu là nâng cao nhận thức của người dân trong việc nuôi súc vật chó mèo, không thả rông bừa bãi, tuân thủ tiêm phòng dại cho chó mèo đầy đủ. Khi bị chó, mèo, động vật dại, nghi dại cắn, cào, liếm… nạn nhân cần xử lý vết thương bằng cách rửa ngay vết thương bằng nước xà phòng, dội nước sạch nhiều lần, sau đó sát khuẩn vết thương bằng cồn 70 độ hoặc cồn iod để giảm tối thiểu lượng vi rút xâm nhập. Chú ý không làm dập nát vết thương. Sau đó phải đến ngay cơ sở y tế để được tư vấn và tiêm phòng dại kịp thời.
Để đạt hiệu quả cao, khi tiêm vắc xin phòng bệnh dại, người bệnh cần phải lưu ý :
- Phải tiêm sớm ngay sau khi bị cắn hoặc tiếp xúc với con vật bị dại, nghi dại.
- Phải tiêm đủ liều theo chỉ định và tuân thủ theo đúng hướng dẫn của nhân viên y tế./.