Theo công bố của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, trong khói thuốc lá chứa hơn 7.000 loại hóa chất, trong đó hơn 250 chất có hại cho sức khỏe, bao gồm ít nhất 69 chất có khả năng gây ung thư. Hút một điếu thuốc đã tự mình làm mất đi 5,5 phút cuộc sống.
Khi sống trong môi trường có người hút thuốc lá, chúng ta sẽ bị hít phải không khí có khói thuốc lá cũng gồm những chất độc hại như người hút thuốc lá. Chưa kể hóa chất độc hại này tồn tại rất lâu trong không khí nhiều giờ sau khi đã hết hút thuốc, đặc biệt là trong phòng lạnh, phòng đóng cửa, dù chúng ta không còn ngửi thấy mùi thuốc lá. Vì vậy, việc người không hút thuốc lá, nhất là trẻ em, khi hít khói thuốc lá cũng bị ảnh hưởng sức khỏe không kém gì người hút thuốc lá chủ động. Môi trường có khói thuốc là nguyên nhân gây nên nhiều bệnh cho người không hút thuốc như: ung thư, các bệnh đường hô hấp và tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Mỗi năm trên thế giới có khoảng 600.000 ca tử vong do hút thuốc thụ động.
Theo điều tra toàn cầu về tình hình sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành năm 2014, Việt Nam nằm trong nhóm 15 nước có số người hút thuốc lá nhiều nhất thế giới. Toàn quốc có 15,3 triệu người (trên 15 tuổi) hút thuốc, tỷ lệ nam giới hút thuốc là 47,4% (trung bình cứ 2 năm giới có 1 người hút thuốc) và có tới 33 triệu người không hút thuốc bị tiếp xúc thụ động với khói thuốc tại nhà, 5 triệu người không hút thuốc bị tiếp xúc với khói thuốc tại nơi làm việc. Thực tế cho thấy, người ta hút thuốc ở mọi nơi, mọi lúc. Có người đơn giản nghĩ hút thuốc lá chỉ ảnh hưởng đến phổi. Nhiều người chưa ý thức hút thuốc lá không chỉ làm hại cho bản thân mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe người xung quanh. Rất nhiều người bị “hút thuốc lá thụ động” cũng không biết mình bị nguy cơ cao do sống trong môi trường có khói thuốc lá.
Quyền được sống trong một môi trường không khói thuốc và quyền phản ánh, tố cáo với chính quyền xử lý hành vi của những người cố tình hút thuốc lá nơi bị cấm đã được pháp luật quy định trong Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/5/2013. Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá được kỳ vọng mang đến bước chuyển biến tích cực trong việc xây dựng môi trường không thuốc lá để hạn chế tối đa việc tiếp xúc với khói thuốc cho cộng đồng và phòng ngừa các bệnh có liên quan đến việc sử dụng thuốc lá. Luật này quy định: Cấm hút thuốc lá tại cơ sở y tế; cơ sở giáo dục; cơ sở chăm sóc, nuôi dưỡng, vui chơi, giải trí dành riêng cho trẻ em; khu vực trong nhà của trường đại học, cao đẳng, học viện; khu vực có nguy cơ cháy nổ cao…
Đến nay, sau 3 năm Luật có hiệu lực, trên thực tế, việc hút thuốc lá tại những nơi này vẫn diễn ra khá phổ biến. Thiết nghĩ, để Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá thực sự có hiệu quả, người đứng đầu cơ quan, tổ chức, địa phương; người đứng đầu, người quản lý các địa điểm cấm hút thuốc lá cần nghiêm khắc và quyết liệt trong việc đưa quy định cấm hút thuốc lá tại nơi làm việc vào quy chế nội bộ của cơ quan, đơn vị. Sống và làm việc trong môi trường không khói thuốc lá là quyền của mọi người, bởi vậy cần tăng cường tuyên truyền để nâng cao nhận thức, tiến tới chuyển đổi hành vi của người hút thuốc lá và nêu cao tinh thần trách nhiệm lên tiếng của mỗi người để bảo vệ chính mình và toàn xã hội./.