Trong giai đoạn 2016 - 2020, công tác dân số của tỉnh còn rất nhiều khó khăn và thách thức, trong đó cần tập trung giải quyết một số vấn đề chính như: tiếp tục giảm mức sinh, tiến tới đạt mức sinh thay thế; khống chế có hiệu quả tốc độ gia tăng tỷ số giới tính khi sinh, tiến tới đưa tỷ số giới tính khi sinh trở lại mức cân bằng tự nhiên; chú trọng việc chăm sóc SKSS, tránh mang thai ngoài ý muốn ở tuổi vị thành niên, thanh niên; tăng cường tầm soát, chẩn đoán trước sinh và sơ sinh; tận dụng lợi thế “cơ cấu dân số vàng” để xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao kết hợp với đẩy mạnh xã hội hóa các hoạt động chăm sóc và phát huy vai trò người cao tuổi để góp phần phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
 |
Đồng chí Võ Thành Đông – Phó Tổng cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ ( Bộ y tế) quán triệt
Nghị quyết 21/NQ-TW ngày 25/10/2017 của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về công tác Dân số trong tình hình mới tại Phú Thọ |
Tại Kế hoạch số 47 - KL/TU ngày 22/12/2017 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới trong đó nhấn mạnh việc tiếp tục chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển. Việc chuyển trọng tâm này, một là nhằm để giải quyết toàn diện các vấn đề dân số cả về quy mô, cơ cấu, phân bổ và nâng cao chất lượng dân số phù hợp với quá trình phát triển, hai là chuyển trọng tâm chứ không phải là “từ bỏ KHHGĐ” mà KHHGĐ sẽ được thực hiện theo phương thức mới.
Trong thời gian tới, để thực hiện thành công việc chuyển trọng tâm chính sách dân số từ KHHGĐ sang dân số và phát triển, các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị trong tỉnh cần triển khai thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm sau:
Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp: các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị phải tổ chức tốt việc triển khai nghiên cứu, quán triệt Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới; gắn với quán triệt và thực hiện nghiêm túc Quy định số 102-QĐ/TW ngày 15/11/2017 của Bộ Chính trị về xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm; nhằm tạo thống nhất về nhận thức và đồng thuận cao trong cán bộ, đảng viên và toàn xã hội về tiếp tục chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển; đưa công tác dân số thành một nội dung trọng tâm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp, các ngành nhằm giải quyết toàn diện, đồng bộ các vấn đề về quy mô, cơ cấu, phân bố, chất lượng dân số; tăng cường phối hợp liên ngành, phối hợp với Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể nhân dân và các tổ chức xã hội trong công tác DS-KHHGĐ. Mỗi cán bộ, đảng viên phải gương mẫu trong việc thực hiện chủ trương, chính sách về công tác dân số, nhất là sinh đủ 2 con, chú trọng nuôi dạy con tốt, xây dựng gia đình hạnh phúc.
Đổi mới nội dung tuyên truyền, vận động về công tác dân số; Lựa chọn và triển khai nội dung, hình thức truyền thông phù hợp với từng vùng, miền, từng nhóm đối tượng; đa đạng hóa các hình thức, phương pháp, nội dung truyền thông. Chú trọng truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng; tập trung khai thác, phát triển những tiện ích, lợi thế của công nghệ thông tin và các loại hình truyền thông khác. Chuyển mạnh nội dung truyền thông, giáo dục từ tập trung vào kế hoạch hóa gia đình sang giải quyết toàn diện các vấn đề về quy mô, cơ cấu, phân bố và chất lượng dân số. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động về dân số và phát triển theo hướng chú trọng nâng cao chất lượng dân số và phát triển phù hợp với các đối tượng đích của truyền thông chuyển đổi hành vi (bao gồm: Cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ; vị thành niên, thanh niên; nhóm người cung cấp dịch vụ; nhóm người giữ cương vị lãnh đạo; nhóm người cao tuổi; nhóm người khó tiếp cận). Đẩy mạnh truyền thông việc triển khai thực hiện xã hội hóa, huy động hiệu quả các nguồn lực xã hội, tích cực tham gia vào công tác truyền thông giáo dục về dân số và phát triển.
Nâng cao năng lực, hiệu quả quản lý nhà nước; Nghiên cứu xây dựng chính sách điều chỉnh mức sinh phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, phấn đấu đến năm 2030 đạt và duy trì vững chắc mức sinh thay thế trên địa bàn tỉnh; Xây dựng và triển khai thực hiện có hiệu quả Đề án về công tác dân số và phát triển giai đoạn 2018-2025, định hướng đến 2030, trong đó tập trung phấn đấu đạt và duy trì mức sinh thay thế, kìm chế tốc độ gia tăng dân số, giảm thiểu tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, phát huy tối đa lợi thế cơ cấu dân số vàng, nâng cao chất lượng dân số, chủ động thích ứng với già hóa dân số; xây dựng cơ chế phối hợp liên ngành nhằm tăng cường chỉ đạo, điều phối hoạt động của các sở, ban, ngành, cơ quan có chức năng quản lý các lĩnh vực liên quan tới dân số và phát triển. Quản lý chặt chẽ các dịch vụ liên quan đến lựa chọn giới tính thai nhi; đẩy mạnh công tác bình đẳng giới, vì sự tiến bộ của phụ nữ. Triển khai xây dựng môi trường thân thiện với người cao tuổi, xây dựng các quy định về chính sách tạo điều kiện thuận lợi cho người di cư. Thực hiện có hiệu quả chính sách bảo vệ và phát triển các dân tộc thiểu số. Phát triển mạng lưới, nâng cao chất lượng dịch vụ tư vấn khám sức khỏe tiền hôn nhân; tầm soát, chẩn đoán sớm bệnh tật trước sinh và sơ sinh. Huy động nguồn lực xã hội phát triển các cơ sở cung cấp các dịch vụ xã hội cơ bản bảo đảm các nhóm dân số đặc thù. Đẩy mạnh nghiên cứu về dân số và phát triển. Hàng năm, xây dựng chương trình kiểm tra, giám sát thực hiện công tác dân số và phát triển theo mục tiêu đề ra; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm chính sách dân số. Xây dựng chỉ tiêu thi đua, nhân rộng các mô hình, điển hình tiên tiến, biểu dương khen thưởng kịp thời các tổ chức, gia đình, cá nhân thực hiện tốt chính sách dân số.
Kiện toàn tổ chức bộ máy, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ dân số. Tiếp tục củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy làm công tác dân số theo hướng tinh gọn, chuyên nghiệp, hiệu quả; bảo đảm sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng, chính quyền, đồng thời thực hiện quản lý chuyên môn thống nhất. Có chính sách đãi ngộ thoả đáng, nâng cao hiệu quả hoạt động của đội ngũ cộng tác viên dân số ở thôn, bản, tổ dân phố... Chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ, năng lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác dân số các cấp đáp ứng yêu cầu chuyển hướng sang chính sách dân số và phát triển. Đẩy mạnh cải cách hành chính, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, cung cấp dịch vụ. Nâng cao năng lực khai thác thông tin, dữ liệu về dân số cho hệ thống cán bộ dân số trong việc đảm bảo cung cấp thông tin dân số.
Bảo đảm nguồn lực cho công tác dân số, bảo đảm đủ mức đầu tư từ ngân sách nhà nước, đáp ứng yêu cầu triển khai toàn diện công tác dân số đến năm 2030. Thực hiện cơ chế đầu tư (phân cấp) hợp lý giữa Tỉnh, huyện và xã; Vận động các nguồn hỗ trợ của quốc tế cho các chương trình, dự án về dân số và phát triển; Huy động sự đóng góp của tư nhân, doanh nghiệp, cộng đồng và người sử dụng dịch vụ; Xây dựng cơ chế khuyến khích phát triển thị trường, hàng hóa, dịch vụ dân số phù hợp với định hướng xã hội chủ nghĩa; Tích hợp chi phí một số dịch vụ dân số vào danh mục được quỹ bảo hiểm y tế thanh toán. Đa dạng hóa các loại hình bảo hiểm xã hội.
Tăng cường hợp tác quốc tế, đa dạng hóa các hoạt động hợp tác quốc tế để tranh thủ các nguồn lực từ bên ngoài đầu tư cho công tác dân số và phát triển, tranh thủ sự đồng thuận, hỗ trợ về tài chính, tri thức, kinh nghiệm và kỹ thuật của các tổ chức quốc tế về lĩnh vực dân số và phát triển.
Nhằm đạt được các mục tiêu về dân số và phát triển đòi hỏi phải tăng cường sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của các cấp ủy đảng, chính quyền; sự tham gia của toàn xã hội; đồng thời triển khai có hệ thống, đồng bộ các nhóm giải pháp từ công tác lãnh đạo, chỉ đạo đến củng cố, hoàn thiện tổ chức bộ máy, nâng cao năng lực cán bộ từ tỉnh đến cơ sở; cải tiến cơ chế quản lý, chính sách, chế độ, nâng cao hiệu quả truyền thông, giáo dục và vận động. Trong đó, công tác lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền là yếu tố quyết định; các hoạt động tuyên truyền, vận động, giáo dục là yếu tố quan trọng, thúc đẩy các nhiệm vụ, các giải pháp khác được triển khai thực hiện có hiệu quả công tác dân số trên địa bàn tỉnh Phú Thọ trong thời gian tới./.
Hồng Quân
Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh Phú Thọ