Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá có hiệu lực từ ngày 01/5/2013. Điều đó, thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước về tác hại của thuốc lá cũng như yêu cầu và tầm quan trọng của việc phòng, chống tác hại của thuốc lá trong cộng đồng. Trong Luật quy định rõ việc cấm hút thuốc trên ô tô, tàu bay, tàu điện; cấm hút thuốc ở các khu vực trong nhà tại bến tàu, bến xe, nhà ga, bến cảng. Trên các phương tiện giao thông là tầu thủy, tàu hỏa phải có khu vực dành riêng cho người hút thuốc. Ngay sau khi Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá có hiệu lực, Bộ Y tế phối hợp với Bộ Giao thông vận tải đã có hướng dẫn quy định về không hút thuốc lá trên các phương tiện giao thông.
Tại Bến xe Việt trì khu vực trong nhà đều treo biển cấm hút thuốc theo đúng quy định
Tại tỉnh Phú Thọ, được sự quan tâm, chỉ đạo của Ban chỉ đạo Phòng, chống tác hại thuốc lá tỉnh và cơ quan thường trực là Sở Y tế, ngành Giao thông vận tải cũng đã triển khai đồng loạt các hoạt động tăng cường thực thi Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá. Theo đó, Sở Giao thông vận tải tỉnh đã thành lập Ban chỉ đạo Phòng chống tác hại thuốc lá của Sở và kiện toàn Ban Chỉ đạo qua các năm. Xây dựng kế hoạch hoạt động phòng, chống tác hại thuốc lá hằng năm và tổ chức thực hiện. Trong quá trình triển khai, lãnh đạo cơ quan, đơn vị trong toàn ngành luôn gương mẫu thực hiện và yêu cầu cán bộ, công chức viên chức và người lao động của cơ quan, đơn vị không hút thuốc lá tại nơi làm việc và các địa điểm có quy định cấm hút thuốc lá. Đồng thời, chỉ đạo đưa nội dung phòng, chống tác hại của thuốc lá vào kế hoạch hoạt động hằng năm, rà soát lại và đưa quy định cấm hút thuốc lá tại nơi làm việc vào quy chế nội bộ của cơ quan, đơn vị; treo biển cấm hút thuốc tại các khu vực có quy định cấm theo quy định của Luật PCTH thuốc lá; đưa tiêu chí không hút thuốc lá tại nơi làm việc vào tiêu chuẩn thi đua của cán bộ, viên chức, người lao động của cơ quan, đơn vị, có hình thức động viên khen thưởng cá nhân, tổ chức thực hiện tốt công tác PCTH thuốc lá; tổ chức giám sát thường xuyên việc thực thi quy định cấm hút thuốc tại nơi làm việc và các địa điểm có quy định cấm hút thuốc.Tổ chức phát động xây dựng cơ quan không khói thuốc lá, ký cam kết giữa cơ quan, đơn vị với cán bộ, công chức, viên chức và người lao động về việc thực hiện nghiêm quy định cấm hút thuốc lá tại nơi làm việc trong nhà… Bên cạnh đó, ngành Giao thông vận tải cũng được tiếp nhận các tài liệu truyền thông từ Ban chỉ đạo phòng chống tác hại thuốc lá tỉnh, như: pano “Cơ quan không khói thuốc”, biển mica “Cấm hút thuốc”, tờ rơi, sách mỏng về tác hại của khói thuốc lá đối với cơ thể, xây dựng môi trường không khói thuốc. Bên cạnh đó, ngành giao thông vận tải tiến hành rà soát và bổ sung các biển “Cấm hút thuốc” tại các vị trí dễ quan sát của lối ra vào khu nhà văn phòng, nhà xưởng sản xuất, trong hành lang và trong các phòng làm việc, nhà kho, khu vực chứa chất dễ gây cháy nổ. Không để gạt tàn tại khu vực có quy định cấm hút thuốc lá. Các tài liệu truyền thông, biển bảng này không chỉ giúp cán bộ, công nhân viên chức của ngành có được kiến thức mà ngay cả người dân khi đến làm việc và sử dụng các dịch vụ tại các đơn vị cũng được tuyên truyền, phổ biến và thực hiện nghiêm các quy định cấm hút thuốc lá.
Với hệ thống phương tiện giao thông mà ngành quản lý, Sở cũng quán triệt tới các doanh nghiệp vận động lái xe không sử dụng thuốc lá, tuyên truyền đến hành khách đi xe không hút thuốc lá trên phương tiện giao thông. Đặc biệt, 100% hệ thống xe bus và hệ thống xe khách nội tỉnh do Sở quản lí đều được gắn biển “Cấm hút thuốc”. Nhờ triển khai đồng bộ, hiệu quả các giải pháp, cùng với sự nhắc nhở của đội ngũ lái, phụ xe nên gần như không có hiện tượng khách hàng hút thuốc khi sử dụng dịch vụ.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá, ngành cũng còn gặp một số khó khăn. Riêng với các bến xe, lượng hành khách di chuyển một ngày rất đông nên vẫn có hiện tượng hành khách hút thuốc. Mặc dù có biển cấm tại khu vực bến xe, Luật có quy định xử phạt nhưng để phạt được cần có chế tài và nhân lực thực hiện. Trong thực tế, khách hàng chỉ lưu lại tại các bến bãi thời gian ngắn, nếu có hành vi hút thuốc thì hiện tại chỉ dùng ở việc nhắc nhở để người dân chấp hành và chưa thực hiện xử phạt được.
Thời gian tới, ngành Giao thông vận tải cùng với các Sở, ban, ngành, các địa phương khác trong toàn tỉnh sẽ tiếp tục hưởng ứng và triển khai các hoạt động liên quan đến Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá; xây dựng các mô hình nơi làm việc không khói thuốc nhằm tạo môi trường trong lành, bảo vệ sức khỏe người lao động và cộng đồng./.
Đỗ Hằng