Bệnh lao do vi khuẩn lao có tên là Mycobacterium Tuberculosis (MTB) gây ra, thường gây bệnh ở phổi. Bệnh lan truyền từ người sang người thông qua các giọt bắn ra từ cổ họng và phổi của người bệnh đang bị bệnh lao phổi giai đoạn tiến triển.
Phản ứng thường gặp sau khi tiêm phòng lao ở trẻ nhỏ
Triệu chứng của bệnh lao phổi bao gồm ho, đôi khi có đờm, hoặc ho ra máu, đau ngực, suy nhược, gầy sút, sốt và ra mồ hôi về đêm. Bệnh lao vẫn là 1 trong 10 nguyên nhân gây tử vong trên thế giới. Khi nhiễm vi khuẩn lao, thể lao phổi phổ biến và chiếm tỷ lệ cao nhất, ngoài ra, có thể gặp các thể lao ngoài phổinhư lao màng phổi, lao hạch, màng bụng, cơ quan sinh dục và tiết niệu, da, xương, khớp, màng tim, màng não,... Ở giai đoạn chưa có vắc xin ngừa lao, với tỷ lệ tử vong cao, thế giới từng xem bệnh lao là “tứ chứng nan y”.
Hiện nay, bệnh lao đã có vắc xin phòng bệnh. Vắc xin phòng lao cho trẻ sơ sinh đã được đưa vào chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia.
Lịch tiêm phòng lao cho trẻ sơ sinh và một số điểm cần lưu ý khi tiêm
Vắc xin phòng lao (Việt Nam đang sử dụng vắc xin BCG) được khuyến cáo tiêm cho trẻ trong vòng 1 tháng sau sinh.
Thực tế, với những trẻ sinh ra có đủ sức khỏe, phát triển ổn định, không nằm trong chế độ chăm sóc đặc biệt thì thường được tiêm phòng lao ngay ngày đầu tiên sau sinh.
Với những trẻ sinh non, những trẻ có vấn đề về sức khỏe cần theo dõi, chăm sóc đặc biệt thì đợi đến khi trẻ có thể trạng tốt, cần tiến hành tiêm phòng lao càng sớm càng tốt.
Hoãn tiêm vắc xin BCG với những trường hợp trẻ đang bị nhiễm khuẩn cấp, đang sốt cao, có bệnh ngoài da trên diện rộng, bị suy giảm miễn dịch nặng, suy dinh dưỡng nặng, trẻ thiếu cân.
Các phản ứng sau khi tiêm phòng lao ở trẻ
Thông thường, ngay sau tiêm vắc xin BCG, chỗ tiêm sẽ xuất hiện nốt nhỏ và biến mất sau 30 phút. Sau khoảng 10-15 ngày, xuất hiện một vết loét đỏ, có mưng mủ, kích thước bằng đầu bút chì. Sau đó 2 tuần, vết loét sẽ tự lành để lại một sẹo nhỏ đường kính 5mm. Điều đó chứng tỏ trẻ đã có miễn dịch.
Một số trường hợp có thể nổi hạch ở nách hoặc khuỷu tay. Hạch mềm, di động, sưng trong vài tháng sau tiêm rồi lành tự nhiên.
Cũng có trường hợp trẻ bị sốt sau tiêm. Nếu trẻ sốt nhẹ các mẹ cần lau người cho trẻ bằng nước ấm và cho uống thuốc hạ sốt theo hướng dẫn của nhân viên y tế. Nếu có sưng đau tại chỗ tiêm có thể chườm lạnh tại nơi tiêm. Cho trẻ bú mẹ, ăn uống bình thường, uống nước nhiều hơn.
Có rất ít phản ứng nặng sau khi tiêm vắc xin BCG. Chỉ 1/1.000.000 trường hợp bị nhiễm lao sau tiêm phòng lao, thường xảy ra ở những trường hợp nhiễm HIV hoặc thiếu hụt miễn dịch nặng.
Nếu thấy trẻ có các triệu chứng bất thường sau, cha mẹ cần đưa bé đến cơ sở y tế gần nhất:
- Trẻ bị nổi ban
- Tình trạng sốt, sưng đau, khóc, quấy, bú kém… nặng hơn hoặc kéo dài trên 24 giờ
- Trẻ bị co giật giống như động kinh
- Trẻ tím tái và mất ý thức
- Trẻ sốt cao từ 38.5 độ trở lên, uống thuốc hạ sốt không giảm./.
Đỗ Hằng