Ngày 17/5 hằng năm được Hiệp hội Tăng huyết áp thế giới chọn làm Ngày Thế giới phòng, chống tăng huyết áp nhằm nâng cao hiểu biết của cộng đồng, xã hội về gánh nặng bệnh tật và các biện pháp hiệu quả phòng, chống tăng huyết áp. Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), tăng huyết áp là nguyên nhân chủ yếu gây tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim, suy tim, suy thận…. và những bệnh tim mạch này đang là nguyên nhân tử vong hàng đầu trên thế giới. Bệnh tăng huyết áp là một bệnh lý nguy hiểm. Huyết áp cao sẽ làm tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ, có khả năng dẫn đến suy thận nếu không được kiểm soát tốt. Bệnh lý này được xếp cùng nhóm với các rối loạn, bệnh lý nguy hiểm khác như béo phì, tiểu đường tuýp 2, cholesterol cao… Tăng huyết áp (THA) còn được gọi là "Kẻ giết người thầm lặng" vì chúng thường không có những biểu hiện hay triệu chứng cảnh báo trước. Các yếu tố nguy cơ của THA là tuổi tác, thừa cân – béo phì, lối sống (ăn mặn, thiếu vận động thể lực, lạm dụng rượu bia thuốc lá), yếu tố tiền sử gia đình…
Kiểm tra huyết áp cho người bệnh tại Bệnh viện Tâm thần tỉnh
Tình trạng THA là phổ biến và ngày càng gia tăng trên thế giới và ở Việt Nam. Bất kỳ ai cũng có nguy cơ bị THA, kể cả trẻ em và người trẻ tuổi. Theo ước tính của WHO, hiện đã có khoảng 1,5 tỷ người trên thế giới mắc bệnh tăng huyết áp và mỗi năm có khoảng 9,4 triệu người bị tăng huyết áp đã tử vong. Tăng huyết áp được coi là yếu tố nguy cơ chính đối với bệnh tim mạch, đặc biệt là nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Gánh nặng bệnh tật và tử vong do tăng huyết áp và các bệnh mạn tính là một trong các vấn đề sức khỏe cộng đồng cấp bách nhất hiện nay. Tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ, trung bình mỗi ngày, khám, phát hiện hàng trăm người bệnh cao huyết áp. Với 03 phòng khám và cấp thuốc ngoại trú, đang quản lý 4.500 người bệnh cao huyết áp chủ yếu trên địa bàn thành phố Việt Trì và một số người bệnh từ các huyện có biến chứng phức tạp. Tại đây, người bệnh được các bác sỹ khám, điều trị, tư vấn về chế độ dinh dưỡng, luyện tập giúp phòng ngừa các biến chứng. Câu lạc bộ Tăng huyết áp và các bệnh lý tim mạch - Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ được thành lập năm 2015 dành cho người bệnh cao huyết áp, tới nay Câu lạc bộ có hơn 800 hội viên. Định kỳ hàng quý, Trung tâm Tim mạch duy trì các buổi sinh hoạt, qua đó, người bệnh được trao đổi, nâng cao kiến thức về bệnh tăng huyết áp, tim mạch, có dịp giao lưu văn hóa văn nghệ, nâng cao chất lượng cuộc sống.
Theo BSCKII. Ngô Thị Thu Hương - Giám đốc Trung tâm Tim mạch Bệnh viện Đa khoa tỉnh, người bệnh được gọi là tăng huyết áp khi huyết áp tâm thu trên hoặc bằng 140mmHg và hoặc huyết áp tâm trương trên hoặc bằng 90mmHg. Phần lớn những yếu tố nguy cơ gây tăng huyết áp có thể kiểm soát được nếu có hiểu biết đúng và biết cách phòng tránh. Biện pháp duy nhất để phát hiện sớm bệnh tăng huyết áp là đo huyết áp thường xuyên, nhất là khi có dấu hiệu nghi ngờ hoặc chỉ số huyết áp gần đến giá trị 140/90 mmHg. Trong trường hợp sức khỏe bình thường, tăng huyết áp chỉ có thể được phát hiện bằng cách kiểm tra huyết áp hằng ngày tại nhà hoặc tại các cơ sở y tế. Chúng ta hãy nhớ số đo huyết áp như số tuổi của mình. Việc phát hiện sớm tăng huyết áp rất quan trọng. Hơn nữa điều trị sớm tăng huyết áp sẽ ngăn chặn tiến triển của biến chứng, di chứng bệnh tật phức tạp sau này do tăng huyết áp gây ra.
Đồng thời, chúng ta hãy duy trì cân nặng hợp lý và cố gắng duy trì vòng bụng dưới 90 cm ở nam và dưới 80 cm ở nữ. Chế độ ăn với nhiều rau quả tươi, ít chất béo bão hòa (chất béo động vật) và cholesterol luôn là cách duy trì sức khoẻ, ngăn ngừa và giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tim mạch và huyết áp. Ăn nhạt, ăn ít muối sẽ giúp ngăn ngừa huyết áp tăng cao, lượng muối khuyến cáo tốt cho sức khoẻ là 1 thìa cà phê muối mỗi ngày. Các thực phẩm đóng gói sẵn thường có chứa nhiều muối vì thế cần đọc kỹ thành phần của thực phẩm trước khi sử dụng. Đều đặn tập thể dục, đi bộ hoặc vận động ở mức thích hợp với tình trạng sức khỏe (khoảng 30- 60phút/ mỗi ngày). Uống vừa phải đồ uống có cồn bởi sử dụng nhiều đồ uống có cồn sẽ làm tăng huyết áp. Vậy nên cần hạn chế lượng đồ uống có cồn, chỉ nên uống không quá 2 chén một ngày. Tránh các lo âu, căng thẳng, sống tích cực, nghỉ ngơi hợp lý. Không hút thuốc lá hoặc thuốc lào; kiểm tra sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần. Người bị bệnh tăng huyết áp bên cạnh áp dụng các biện pháp tích cực thay đổi lối sống như trên, cần được theo dõi, quản lý bệnh lâu dài và tuân thủ điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ./.
Hồng Hà