Phương thức lây truyền bệnh
Vi rút gây Viêm não Nhật Bản được truyền sang người qua vết đốt của muỗi bị nhiễm bệnh, thường là muỗi vằn, chủ yếu là hai loài Culex tritaeniorhynchus và Culex vishnui. Nguồn chứa mầm bệnh trong tự nhiên là các loài chim lội nước và hầu hết gia súc như trâu, bò, dê, cừu, chó, lợn trong đó lợn là nguồn chứa vi rút dễ truyền bệnh cho người nhất. Khi muỗi hút máu của gia súc có chứa vi rút và đốt người sẽ truyền vi rút sang người. Đến nay chưa thấy có sự lây truyền bệnh từ người sang người.
Biểu hiện của bệnh
Sau thời gian ủ bệnh từ 5 đến 15 ngày thường không có triệu chứng, bệnh sẽ xuất hiện các biểu hiện qua 3 giai đoạn.
- Giai đoạn khởi phát: từ 1 đến 6 ngày, người bệnh có sốt đột ngột, thường sốt cao 38°C - 40 °C kèm theo ớn lạnh, mệt mỏi, đau đầu, buồn nôn và nôn.
- Giai đoạn toàn phát: Tiếp tục sốt cao 38°C- 40°C kéo dài, kèm thêm các biểu hiện điển hình tùy thuộc vào từng người bệnh như đau đầu, cứng gáy, nôn và buồn nôn, táo bón, kích thích vật vã hoặc li bì, u ám, có thể đi vào hôn mê, co giật, run giật tự nhiên ở ngón tay, lưỡi, mi mắt hoặc toàn thân, liệt cứng...
- Giai đoạn hồi phục: Nếu qua khỏi, bệnh nhân có thể hồi phục hoàn toàn. Một số trường hợp nặng có thể để lại di chứng thần kinh lớn như động kinh, giảm học lực, đần độn, liệt cứng ở chi trên hoặc chi dưới, liệt mặt, chậm phát triển trí tuệ… thậm chí tử vong. Các di chứng thần kinh thường chiếm hơn 50% người bị mắc bệnh, thường gây tàn phế, mất khả năng lao động, để lại gánh nặng cho gia đình và xã hội.
Cần đưa người bệnh đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán và điều trị kịp thời nếu có biểu hiện sốt cao quá 12 giờ liên tục và/ hoặc có các dấu hiệu như nôn vọt, rối loạn ý thức, vật vã, li bì…
|
Những biểu hiện của bệnh viêm não nhật bản |
Biện pháp phòng bệnh:
Bệnh viêm não Nhật Bản hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chủ yếu là điều trị triệu chứng của bệnh nên biện pháp tốt nhất là phòng bệnh, cụ thể như sau:
- Tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản đầy đủ và đúng lịch, đây là biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất. Hiện nay tiêm phòng vắc xin Viêm não Nhật Bản nằm trong chương trình tiêm chủng mở rộng Quốc gia. Trẻ em từ 1- 5 tuổi được tiêm phòng 3 mũi. Tiêm mũi 2 sau mũi 1 từ 1-2 tuần, mũi 3 cách mũi 2 sau 1 năm.
- Xây dựng chuồng gia súc xa nhà, loại bỏ các ổ bọ gậy và diệt muỗi.
- Thực hiện tốt vệ sinh môi trường, vệ sinh cá nhân, giữ gìn nhà ở, chuồng gia súc sạch sẽ để muỗi không có nơi trú ngụ.
- Ngủ màn, không cho trẻ em chơi gần chuồng gia súc đề phòng muỗi đốt, sử dụng các biện pháp thông thường để xua, diệt muỗi./.