Một số nguyên nhân thường gặp gây tiêu chảy

Tiêu chảy do vi khuẩn: Trong trường hợp này thường do ngộ độc thức ăn, nhất là mùa hè do thời tiết nóng bức nên uống nước lã, nước đá không được sát khuẩn, thức ăn ôi thiu, thức ăn để nhiều giờ, nhiều ngày sau khi đã đun chín, ăn rau sống… Điển hình trong các loại vi khuẩn gây ngộ độc thức ăn là vi khuẩn tụ cầu vàng, vi khuẩn thương hàn (salmonella), vi khuẩn lỵ (shigella), vi khuẩn E.coli và đặc biệt là vi khuẩn tả (vibrio cholerae) gây bệnh tiêu chảy cấp tính nặng, mang tính chất rất nguy kịch có thể dẫn đến tử vong, đặc biệt là trẻ em. Gần đây người ta phát hiện ra vi khuẩn campylobacter cũng có khả năng gây tiêu chảy.

Tiêu chảy do vi rút: Trong các loại vi rút đường ruột thì điển hình và hay gặp nhất là Rota vi rút. Có đến trên 60% tiêu chảy ở trẻ em là do vi rút này gây ra.

Do ký sinh trùng: Hay gặp nhất là loại tiêu chảy do lỵ amip, sau đó là do một số loài giun. Trong các loài giun hay gặp nhất trong bệnh gây tiêu chảy là giun đũa, giun kim. Ngoài ra, một số loại nấm cũng có thể gây bệnh tiêu chảy, điển hình là nấm candida albicans.

Tăng cường vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay với xà phòng giúp phòng tránh bệnh tiêu chảy

Ngoài ra, bệnh tiêu chảy còn có thể gặp do độc tố hoặc do chế độ ăn uống không hợp lý hay dùng thuốc kháng sinh đường ruột kéo dài, không đúng chỉ định của bác sĩ gây nên hiện tượng loạn khuẩn.

Bệnh lây theo đường tiêu hóa qua thức ăn, nước uống bị nhiễm khuẩn, bệnh có liên quan chặt chẽ với điều kiện môi trường, nước, an toàn thực phẩm và thói quen vệ sinh của người dân.

Những đối tượng nguy cơ cao dễ mắc bệnh tiêu chảy: Những người ăn uống và sống gần với người bị tiêu chảy dễ mắc bệnh nếu không áp dụng các biện pháp phòng bệnh; dân cư tại những khu vực sử dụng nhà tiêu không hợp vệ sinh, đổ thẳng phân ra cống, mương, ao, hồ, sông, suối...; sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm; có tập quán ăn uống không hợp vệ sinh, hay ăn rau sống, thủy hải sản chưa nấu chín kỹ; sử dụng phân tươi hoặc phân chưa được xử lý đảm bảo vệ sinh trong trồng trọt; dân cư tại khu vực bị ngập lụt và sau ngập lụt...

Một số triệu chứng chính của bệnh: Nhiễm khuẩn cấp tính đường tiêu hóa  thường có những triệu chứng như: Đầy bụng, sôi bụng; tiêu chảy liên tục, nhiều lần, lúc đầu phân lỏng, sau toàn nước (trong trường hợp bị bệnh tả: phân toàn nước đục như nước vo gạo); nôn, lúc đầu nôn ra thức ăn, sau chỉ nôn ra toàn nước trong hoặc màu vàng nhạt; người mệt lả, có thể bị chuột rút, biểu hiện tình trạng mất nước từ nhẹ đến nặng như khát nước, da khô, nhăn nheo, hốc hác, mắt trũng, mạch nhanh, huyết áp hạ, có khi không đo được huyết áp, tiểu tiện ít hoặc vô niệu, chân tay lạnh… và có thể dẫn đến tử vong.

Để chủ động phòng bệnh tiêu chảy vào mùa nắng nóng, Bộ Y tế khuyến cáo người dân cần thực hiện tốt các biện pháp sau:

Thực hiện ăn chín, uống chín; đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm; uống đủ nước và tăng cường dinh dưỡng, tăng cường ăn hoa quả để đảm bảo đủ vitamin nhằm tăng sức đề kháng của cơ thể.

Thực hiện ăn chín, uống chín; đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm

Các thức ăn đã nấu chín hoặc thức ăn còn dư, để từ bữa trước sang bữa sau phải được bảo quản tốt;  nếu chỉ sử dụng ngay sau một thời gian ngắn thì đậy lồng bàn, để nơi mát, thoáng gió; nếu muốn để lâu (vài tiếng trở lên) thì phải cho vào tủ lạnh, lưu ý tủ lạnh phải để ở mức độ đủ lạnh cần thiết.

Tăng cường vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay với xà phòng đặc biệt trước khi chế biến thức ăn, trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh; vệ sinh mũi, họng hàng ngày bằng nước muối.

Thường xuyên lau sạch các bề mặt, vật dụng tiếp xúc hằng ngày như đồ chơi, dụng cụ học tập, tay nắm cửa, tay vịn cầu thang, mặt bàn/ghế, sàn nhà bằng xà phòng hoặc các chất tẩy rửa thông thường.

Sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh, chất thải của trẻ phải được thu gom, xử lý và đổ vào nhà tiêu hợp vệ sinh.

Thực hiện các biện pháp diệt loăng quăng/bọ gậy; Loại bỏ các vật liệu phế thải, các hốc nước tự nhiên không cho muỗi đẻ trứng như chai, lọ, mảnh chai, vỏ dừa, mảnh lu vỡ, lốp/vỏ xe cũ, hốc tre, bẹ lá...

Các đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao cần được phòng bệnh bằng vắc xin (tả, thương hàn, lỵ, Rota vi rút). Tiêm vắc xin là biện pháp phòng bệnh tiêu chảy hiệu quả nhất./.

Đỗ Hằng