Khi dịch COVID-19 bùng phát mạnh tại Trung Quốc và có những ca đầu tiên xâm nhập vào Việt Nam cũng là những ngày cuối cùng của năm Kỷ Hợi. Không có được một cái Tết “bình yên” như mọi năm, toàn ngành Y tế đã ngay lập tức kích hoạt hệ thống phòng dịch tại tất cả các tuyến, chủ động sẵn sàng các biện pháp ứng phó. Bám sát sự chỉ đạo của Chính phủ, Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch COVID-19, Bộ Y tế, ngành Y tế Phú Thọ với vai trò là cơ quan thường trực đã chủ động và tích cực tham mưu UBND tỉnh, Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch tỉnh ban hành ngay các Kế hoạch, Văn bản chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện cách ly người nhập cảnh đến hoặc đi qua vùng dịch; tổ chức rà soát, lập danh sách tất cả các trường hợp nhập cảnh và thực hiện cách ly y tế bắt buộc. Với chiến lược “ngăn chặn, phát hiện, cách ly, khoanh vùng, dập dịch và điều trị”, tính đến ngày 28/12/2020, Phú Thọ đã thực hiện cách ly tập trung lũy tích là 557 người, cách ly tại nhà và nơi cư trú lũy tích là 9.351 người, xét nghiệm 2.266 mẫu. Ngành Y tế huy động lực lượng gồm 38 cán bộ y tế hỗ trợ phòng chống dịch Covid-19 tại tỉnh Quảng Nam. Các cơ sở khám chữa bệnh thực hiện nghiêm hoạt động sàng lọc, phân luồng người bệnh, kiểm soát nhiễm khuẩn bệnh viện đảm bảo an toàn cho người bệnh và cán bộ y tế. Dưới sự chỉ đạo thống nhất từ Trung ương đến địa phương với tinh thần “chống dịch như chống giặc”, toàn bộ hệ thống chính trị đã vào cuộc và huy động được sự tham gia của toàn thể người dân, tạo sự đồng thuận cao trong toàn xã hội để thực hiện các biện pháp chống dịch một cách mạnh mẽ, quyết tâm nhất, huy động được các nguồn lực trong thời gian ngắn phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh. Những kinh nghiệm, bài học được rút ra qua thời gian dài chống dịch vẫn nguyên giá trị và hiện đang tiếp tục được áp dụng hiệu quả. Đến nay, tỉnh Phú Thọ đang kiểm soát tốt tình hình dịch bệnh. Trên địa bàn tỉnh hiện chưa ghi nhận ca mắc Covid - 19 tại cộng đồng. Các bệnh do Vi rút Zika, Viêm não vi rút, Viêm Nhật Bản B, Tay- Chân- Miệng, Quai bị, Thủy đậu, Bạch hầu... tiếp tục được giám sát thường xuyên; các bệnh truyền nhiễm khác mắc rải rác, số lượng ít, và đều giảm hơn so với cùng kỳ. Một số bệnh truyền nhiễm mới nổi và nguy hiểm như cúm A/H5N1, cúm A/H7N9, Mers-CoV, Ebolla… được giám sát chặt chẽ theo quy định. Ngành Y tế cũng thực hiện tốt công tác tiêm vắc xin phòng, chống dịch chủ động; duy trì tỷ lệ trẻ dưới 5 tuổi được tiêm chủng đủ miễn dịch cơ bản đạt 99,5%; 100% điểm tiêm phòng được cung ứng vắc xin, vật tư đầy đủ và kịp thời.
Bên cạnh công tác phòng chống dịch bệnh, công tác khám chữa bệnh tại tất cả các tuyến tiếp tục có những bước phát triển mới, đảm bảo an toàn cho người bệnh trong phòng chống Covid-19, tạo niềm tin trong nhân dân. Các cơ sở khám chữa bệnh đã chủ động, tranh thủ nhiều nguồn lực để đầu tư, nâng cấp, xây mới các khu nhà điều trị nội trú chất lượng cao theo hướng “xanh-sạch-đẹp”, đầu tư trang thiết bị đồng bộ, hiện đại. Nguồn nhân lực chất lượng cao được thu hút, đào tạo, đào tạo lại tại các cơ sở uy tín trong và ngoài nước. Bên cạnh việc các cơ sở khám chữa bệnh chủ động hợp tác với các bệnh viện tuyến Trung ương để nhận chuyển giao kỹ thuật mới; chương trình tư vấn khám chữa bệnh từ xa bước đầu được các đơn vị thực hiện hiệu quả, giúp thầy thuốc và người dân được tư vấn khám chữa bệnh, được hội chẩn, hỗ trợ chuyên môn từ các bác sỹ tuyến Trung ương dựa trên nền tảng công nghệ. Bệnh viện Đa khoa tỉnh đã thực hiện thành công 100% các kỹ thuật loại I và trên 50% các kỹ thuật loại đặc biệt, trong đó có nhiều kỹ thuật cao chuyên sâu như: ghép thận, phẫu thuật tim hở, phẫu thuật cột sống, sọ não, can thiệp mạch, triển khai hệ thống Robot MAXIO trong định vị sinh thiết khối u, ứng dụng trí tuệ nhân tạo RAPID trong hỗ trợ chẩn đoán và điều trị đột quỵ... Không chỉ tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh, chất lượng khám, chữa bệnh nhanh chóng được nâng lên ở tất cả các tuyến: 100% các bệnh viện đã thực hiện được các dịch vụ kỹ thuật theo phân tuyến và triển khai các kỹ thuật mới; các cơ sở y tế tuyến huyện thực hiện được 10% đến 20% kỹ thuật vượt tuyến. Tỷ lệ chuyển tuyến về tuyến Trung ương chỉ còn dưới 1%, được Bộ Y tế đánh giá là một trong các tỉnh có tỷ lệ chuyển tuyến trên thấp nhất cả nước. Kế hoạch “Đổi mới phong cách, thái độ phục vụ hướng tới sự hài lòng của người bệnh” tiếp tục được toàn Ngành hưởng ứng, quyết tâm thực hiện. Tỷ lệ hài lòng của người bệnh về chất lượng dịch vụ tại các đơn vị đạt trên 95%.
Trong năm 2020, ngành Y tế đã kiện toàn tổ chức bộ máy, đưa Bệnh viện Sản Nhi đi vào hoạt động ổn định từ 01/9/2020 với quy mô 560 giường bệnh; 03 Trung tâm y tế hai chức năng được UBND tỉnh quyết định nâng hạng từ hạng II lên hạng I; 06 bệnh viện/Trung tâm y tế hai chức năng được UBND tỉnh quyết định nâng hạng từ hạng III lên hạng II; qua kiểm tra, 100% các cơ sở khám chữa bệnh tuyến tỉnh/huyện đạt tiêu chí Bệnh viện An toàn trong phòng chống dịch bệnh Covid-19.
Xác định tuyến cơ sở là tuyến gần dân nhất, toàn ngành đã tập trung, ưu tiên đầu tư để tạo bước chuyển biến toàn diện về tổ chức, nhân lực, tài chính, cơ sở vật chất, trang thiết bị và cơ chế hoạt động của y tế cơ sở, nâng cao chất lượng và hiệu quả chăm sóc sức khỏe ban đầu cho Nhân dân. Đến nay, 100% xã/phường/thị trấn (277/277 theo địa giới cũ trước khi sáp nhập) được UBND tỉnh công nhận đạt Chuẩn Quốc gia về y tế giai đoạn 2011-2020; 100% các trạm y tế có bác sĩ và đã triển khai đầy đủ kỹ thuật chuyên môn theo phân tuyến của Bộ Y tế, triển khai hoạt động khám, chữa bệnh cho người dân bằng thẻ Bảo hiểm y tế, hàng ngày kịp thời đẩy dữ liệu lên hệ thống giám định điện tử của cơ quan BHXH thông qua hệ thống công nghệ thông tin. Toàn tỉnh Phú Thọ đã có 99,5% người dân được khởi tạo Hồ sơ sức khỏe điện tử và đang tiếp tục được làm giàu dữ liệu trên hồ sơ.
Thực hiện chương trình chuyển đổi số Quốc gia, thời gian qua ngành Y tế đã tích cực triển khai và đạt nhiều kết quả tích cực, được Cục Công nghệ thông tin -Bộ Y tế đánh giá là một trong những đơn vị đi đầu trong cả nước. Sở Y tế đã ký kết hợp tác toàn diện về ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin y tế với Cục Công nghệ thông tin và đang triển khai Đề án Ứng dụng tổng thể công nghệ thông tin trong ngành giai đoạn 2019 - 2025 với ba mục tiêu chính: Quản trị và điều hành y tế thông minh; chăm sóc sức khỏe và dự phòng thông minh; khám chữa bệnh thông minh. Ngày 16/7/2020, Trung tâm Điều hành y tế thông minh thuộc Sở Y tế Phú Thọ được khai trương và chính thức đi vào hoạt động. Hiện nay, 100% cơ sở khám chữa bệnh tuyến tỉnh/huyện đã triển khai đồng bộ các phần mềm quản lý thông tin Bệnh viện (HIS), quản lý thông tin xét nghiệm (LIS), truyền tải, xử lý và lưu trữ hình ảnh không in Film (PACS); tích hợp các phần mềm trên với phần mềm Bệnh án điện tử (EMR). Triển khai đồng thời thanh toán điện tử không dùng tiền mặt, thực hiện kết nối liên thông dữ liệu từ các trạm y tế theo thời gian thực, triển khai Hệ thống trí tuệ nhân tạo IBM Watson Oncology trong hỗ trợ điều trị ung thư, Hệ thống trí tuệ nhân tạo RAPID trong hỗ trợ chẩn đoán và điều trị đột quỵ; Hợp tác với Viện nghiên cứu dữ liệu lớn (BigData) thuộc tập đoàn VinGroup triển khai nghiên cứu ứng dụng phần mềm trí tuệ nhân tạo VinDr trong hỗ trợ chẩn đoán hình ảnh y tế. Các ứng dụng công nghệ thông tin hỗ trợ trong công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19 cũng được triển khai hiệu quả như phần mềm khai báo y tế tự nguyện (NCOVI), khai báo y tế bắt buộc cho người nhập cảnh (Vietnam Health Declaration), Bluezone, An toàn Covid-19… Những kết quả tích cực từ chuyển đổi số y tế là nền tảng, động lực để ngành Y tế Phú Thọ ngày càng hiện đại, chất lượng, đảm bảo công bằng, hiệu quả và hội nhập với quốc tế.
Nhờ những giải pháp đồng bộ, đến nay, các chỉ tiêu tổng quát về sức khoẻ của người dân Phú Thọ đạt mức cao so với các địa phương trong khu vực Trung du - Miền núi phía Bắc. Hệ thống y tế trong toàn tỉnh được sắp xếp theo hướng tinh gọn, hiệu quả, tiết kiệm; cơ sở vật chất, trang thiết bị từng bước được đầu tư đồng bộ, hiện đại; tỷ lệ giường bệnh viện đạt 47 giường trên 01 vạn dân; chất lượng nguồn nhân lực được nâng lên, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao (có 14 bác sĩ trên 01 vạn dân); tỷ lệ bao phủ BHYT đạt 93%; tuổi thọ trung bình của người dân tỉnh Phú Thọ đạt 74 tuổi; tỷ suất chết trẻ em dưới 1 tuổi dưới 5%o; tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng (cân nặng theo tuổi) còn dưới 12,16%.
Trong thời gian tới, dịch bệnh Covid -19 vẫn còn diễn biến phức tạp, nguy cơ khó lường. Để tiếp tục thực hiện tốt “mục tiêu kép” vừa bảo đảm phòng, chống dịch, vừa đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội và chăm sóc sức khỏe người dân được tốt nhất, ngành Y tế tiếp tục tăng cường kiểm tra, giám sát chặt chẽ việc thực hiện các quy định về nhập cảnh, giám sát, cách ly y tế, phòng, chống Covid-19; đẩy mạnh tuyên truyền hướng dẫn cộng đồng thực hiện đầy đủ các khuyến cáo phòng, chống dịch trong tình hình mới, thực hiện tốt thông điệp 5K gồm: khẩu trang - khử khuẩn - khoảng cách - không tụ tập - khai báo y tế; rà soát, cập nhật các kịch bản phòng chống dịch, chuẩn bị ứng phó với tình huống xấu nhất có thể xảy ra... Triển khai có hiệu quả Chương trình Y tế Quốc gia, hạn chế tốc độ lây nhiễm HIV/AIDS, bệnh lao và các dịch bệnh nguy hiểm khác; Tiếp tục nỗ lực giảm mức sinh, tiến tới đạt mức sinh thay thế; nâng cao chất lượng dân số, cải thiện tình trạng sức khỏe sinh sản; đưa tỷ số giới tính khi sinh về gần mức cân bằng tự nhiên, tận dụng hiệu quả cơ cấu dân số vàng, thích ứng với già hóa dân số; phân bố dân số hợp lý, góp phần vào công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế xã hội nhanh và bền vững của tỉnh; Tiếp tục thực hiện chuyển đổi số y tế, ưu tiên chuyển đổi số tại cơ sở khám chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe, phòng bệnh; Nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh và sự hài lòng của người bệnh; Tập trung triển khai chủ trương đổi mới cơ chế và phương thức hoạt động của y tế xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh; xây dựng mô hình ứng dụng Telemedicin hỗ trợ trong khám, chữa bệnh; thí điểm trạm y tế tuyến xã hoạt động theo nguyên lý y học gia đình, phòng khám bác sĩ gia đình cùng làm nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu, phòng bệnh và khám, chữa bệnh cho nhân dân trên địa bàn; Đổi mới toàn diện về nhận thức, tư duy, hành động, tinh thần thái độ phục vụ, kỹ năng giao tiếp ứng xử của toàn bộ cán bộ y tế để đảm bảo tính chuyên nghiệp cao ở mọi vị trí công tác; Đẩy mạnh công tác đào tạo để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ theo hướng chuyên sâu hóa; Tăng cường kiểm tra, thanh tra hoạt động kinh doanh dược phẩm; quản lý chặt chẽ các cơ sở y tế tư nhân... ./.
TTƯT. Tiến sĩ. Nguyễn Huy Ngọc
Tỉnh ủy viên, Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Sở Y tế