Trong những năm qua, những nỗ lực trong việc thực hiện bình đẳng giới của Việt Nam đã mang lại nhiều thành tựu to lớn được cộng đồng quốc tế ghi nhận, đánh giá cao. Tuy nhiên, bất bình đẳng giới vẫn còn khá phổ biến ở một số lĩnh vực trong đời sống xã hội, trong đó có vấn đề định kiến giới đối với phụ nữ và trẻ em gái gây ra tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh. Ngày Dân số Thế giới năm 2023 với chủ đề “Phát huy sức mạnh của bình đẳng giới: Nâng cao tiếng nói của phụ nữ và trẻ em gái để giải phóng tiềm năng vô hạn của thế giới chúng ta” là sự kiện thường niên hàng năm, nhằm nâng cao nhận thức của toàn thế giới về các vấn đề dân số toàn cầu; là dịp để các cấp, các ngành tiếp tục thực hiện những công việc, nỗ lực không ngừng đảm bảo quyền và lựa chọn cho mọi người, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em gái.

Theo số liệu của Liên hợp quốc, tính đến ngày 29/6/2023 dân số Thế giới là 8.031.418.653 người, trong đó dân số Việt Nam là 99.694.772 người (chiếm 1,24% dân số thế giới, đứng thứ 15 trên thế giới trong bảng xếp hạng dân số các nước và vùng lãnh thổ, mật độ dân số là 322 người/km²). Theo dự báo, dân số thế giới sẽ đạt mốc 9 tỷ người vào năm 2037 và đạt 10 tỷ người vào năm 2057.

Hiện nay phụ nữ và trẻ em gái chiếm 49,7% dân số toàn cầu, nhưng những mong muốn của họ về cuộc sống, gia đình và việc làm vẫn bị bỏ qua khi bàn về các vấn đề nhân khẩu học và quyền của họ vẫn bị vi phạm trong các chính sách về dân số. Điều này đã tạo ra một thế giới đang loại trừ, bỏ qua và hạn chế tiềm năng của mỗi cá nhân trên hành tinh của chúng ta. Nó sẽ làm cho tất cả chúng ta, chứ không chỉ riêng phụ nữ và trẻ em gái, không được hưởng một tương lai thịnh vượng, hòa bình và bền vững hơn.

Nguồn gốc của vấn đề này chính là bất bình đẳng giới. Ở khắp nơi trên thế giới, sự bất công phổ biến này đã làm cho phụ nữ và trẻ em gái không được đi học, không có việc làm và không giữ vị trí lãnh đạo; hạn chế những nỗ lực cá nhân và khả năng ra quyết định về sức khỏe, đời sống tình dục và sinh sản của họ; làm tăng nguy cơ dễ bị tổn thương do bạo lực, những hành vi có hại và tử vong mẹ do những nguyên nhân hoàn toàn có thể ngăn chặn được. Nhưng có lẽ điều quan trọng nhất là bất bình đẳng giới đã ngăn cản thế giới đặt ra các câu hỏi hay quan tâm đến những gì mà phụ nữ và trẻ em gái mong muốn. Khi phụ nữ và trẻ em gái được xã hội trao quyền tự chủ về cuộc sống và cơ thể của mình, họ và gia đình của họ sẽ tốt đẹp hơn và kết quả là chúng ta sẽ tạo ra một thế giới tốt đẹp, bao trùm và được trang bị tốt hơn để có thể giải quyết bất cứ những thay đổi và thách thức nhân khẩu học nào trong tương lai.

Tại tỉnh Phú Thọ, theo báo cáo của Sở Y tế, số trẻ em sinh ra ước 6 tháng đầu năm 2023 là 7.221 trường hợp, tăng 86 trường hợp (1,21%) so với cùng kỳ năm 2022; tỷ số giới tính khi sinh: 115,36 nam/100 nữ. Trong những năm qua, để nâng cao chất lượng dân số, tỉnh ta đã triển khai đồng bộ công tác dân số và phát triển trên 4 lĩnh vực là quy mô, cơ cấu, chất lượng và phân bổ dân cư. Nhận thức của cán bộ, đảng viên và Nhân dân các dân tộc trong tỉnh về chính sách DS-KHHGĐ được nâng lên rõ rệt. Số cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ thực hiện các biện pháp tránh thai ngày càng tăng, đã hạn chế được sự tăng nhanh dân số. Quy mô dân số dần ổn định và trong tầm kiểm soát. Cơ cấu dân số đang trong thời kỳ cơ cấu dân số vàng là điều kiện thuận lợi góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống Nhân dân trong tỉnh. Chất lượng dân số từng bước được nâng lên, các vấn đề liên quan đến trẻ em, phụ nữ, vị thành niên, thanh niên và người cao tuổi đang được cả xã hội quan tâm và ngày có nhiều hoạt động thiết thực nhằm nâng cao vai trò, vị thế của phụ nữ và trẻ em gái.

Hưởng ứng Ngày Dân số Thế giới 11/7: Phát huy sức mạnh của bình đẳng giới

Hưởng ứng Ngày Dân số Thế giới 11 tháng 7 năm 2023, Chi cục Dân số Kế hoạch hóa gia đình phối hợp với các cấp, các ngành, các đơn vị liên quan tổ chức triển khai nhiều hoạt động, trong đó đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến chủ trương của Đảng, chính sách, luật pháp của Nhà nước về công tác dân số trong tình hình mới, nhất là nâng cao vai trò, vị thế của phụ nữ và trẻ em gái. Trong đó, tập trung tuyên truyền phổ biến chủ trương của Đảng, chính sách, luật pháp của Nhà nước về công tác dân số trong tình hình mới như: Nghị quyết số 21-NQ/TW; Nghị quyết số 137/NQ-CP; Chiến lược Dân số Việt Nam, các chương trình, đề án, kế hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; Kế hoạch số 47-KH/TU ngày 22/12/2017 của Tỉnh ủy; Chương trình hành động của UBND tỉnh về thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW của BCH Trung ương và Kế hoạch số 47-KH/TU của Tỉnh ủy về công tác dân số trong tình hình mới; Kế hoạch hành động giai đoạn 2020-2025 số 2516/KH-UBND ngày 12/6/2020 về thực hiện Chiến lược dân số Việt Nam đến năm 2030 và các Nghị quyết cấp ủy, chương trình, kế hoạch hành động của chính quyền các cấp; Tăng cường tuyên truyền về Luật hôn nhân gia đình, Luật bình đẳng giới trong các lĩnh vực của đời sống xã hội và gia đình, biện pháp bảo đảm bình đẳng giới, trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, gia đình, cá nhân trong việc thực hiện bình đẳng giới; Tuyên truyền nâng cao vai trò, vị thế của phụ nữ và trẻ em gái và đảm bảo việc cung cấp các dịch vụ chăm sóc SKSS/KHHGĐ cho phụ nữ, trẻ em gái; tuyên truyền về tác hại của phá thai, tập trung tuyên truyền về giảm thiểu tình trạng mang thai ngoài ý muốn và phá thai ở tuổi VTN/TN; tổ chức treo băng rôn, khẩu hiệu tại các trục đường chính của quận; tuyên truyền trên nền tảng Internet, mạng xã hội như: Facebook, Zalo, TikTok, Youtube… Tăng cường truyền thông trực tiếp, tư vấn tại hộ gia đình về chính sách DS-KHHGĐ, bình đẳng giới, không lựa chọn giới tính thai nhi, nêu cao vai trò, vị trí của phụ nữ trong gia đình và xã hội. Truyền thông tạo dư luận xã hội phê phán các hành vi lựa chọn giới tính thai nhi và ủng hộ người phát hiện các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực này; tăng cường giáo dục về kỹ năng sống hiệu quả, giáo dục giới tính toàn diện chú trọng bình đẳng giới để trẻ em gái được an toàn và phát triển đầy đủ cả về thể chất và trí tuệ là điều cần thiết cho sự phát triển; Tuyên truyền, vận động nam, nữ thanh niên thực hiện tư vấn và khám sức khỏe trước khi kết hôn, trước hết là các đối tượng có nguy cơ cao. Nâng cao nhận thức của người dân về tác hại, hệ lụy của việc tảo hôn, kết hôn cận huyết thống; thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về cấm tảo hôn, kết hôn cận huyết thống, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa, vùng có đông đồng bào dân tộc...; vận động thai phụ, sản phụ tham gia, thực hiện chương trình tầm soát, chẩn đoán và điều trị sớm bệnh tật trước sinh và sơ sinh; về lợi ích, ý nghĩa của việc tầm soát trước sinh và tầm soát sơ sinh; thực hiện tốt kế hoạch hóa gia đình để nâng cao chất lượng cuộc sống và phát triển đất nước.

Hội nghị Kỷ niệm 22 năm Ngày Gia đình Việt Nam 28/6, hướng tới Kỷ niệm 36 năm Ngày Dân số Thế giới 11/7, truyền thông về " Phòng chống bạo lực gia đình, chăm sóc SKSS/KHHGĐ" diễn ra tại Phường Thọ Sơn – TP. Việt Trì – Phú Thọ

Việc triển khai đồng bộ, đa dạng các hoạt động hưởng ứng Ngày Dân số thế giới góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, chính quyền, các ban ngành, đoàn thể và toàn xã hội về vai trò, tầm quan trọng của công tác DS-KHHGĐ; đồng thời giúp nâng ca nhận thức, thúc đẩy thay đổi hành vi tích cực của các tầng lớp nhân dân, góp phần thực hiện tốt chính sách dân số - kế hoạch hóa gia đình, nâng cao tiếng nói của phụ nữ và trẻ em gái, nâng cao chất lượng dân số, chất lượng cuộc sống của mỗi gia đình và toàn xã hội./.

Đỗ Hằng