Theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới năm 2023, Việt Nam hiện đứng thứ 11 trong 30 nước có số người bệnh lao cao nhất trên toàn cầu, đồng thời đứng thứ 11 trong số 30 nước có gánh nặng bệnh lao kháng đa thuốc cao nhất thế giới. Điều đặc biệt là phần lớn người mắc lao ở Việt Nam thường rơi vào những hoàn cảnh kinh tế khó khăn, ít được tiếp cận các phương tiện truyền thông nên chưa có ý thức phòng chống, hạn chế lây lan bệnh ra cộng đồng.
Tại tỉnh Phú Thọ, tỷ lệ hiện mắc lao tại cộng đồng là 34 người/100.000 dân. Chương trình Chống lao tiếp tục nhận được sự quan tâm, ủng hộ của các cấp ủy, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở; sự chỉ đạo chặt chẽ, kịp thời của Chương trình Chống lao Quốc gia, Bệnh viện Phổi trung ương, Bệnh viện 74 Trung ương, Sở Y tế; sự phối hợp của các tổ chức chính trị – xã hội, của các đơn vị trong và ngoài ngành trên địa bàn. Năm 2023, Bệnh viện Phổi tỉnh Phú Thọ đã phối hợp các cơ quan thông tin, truyền thông đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền các biện pháp phòng bệnh lao, công tác khám sàng lọc, phát hiện sớm lao tại cộng đồng. Bệnh viện Phổi Phú Thọ phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu môi trường và sức khỏe (CEHS) thuộc Ban Quản lý tiểu Dự án Quỹ toàn cầu phòng chống lao tổ chức 39 buổi truyền thông trực tiếp, tuyên truyền về bệnh lao và các biện pháp phòng, chống lao tại cộng đồng cho 1.500 người, gồm cán bộ Uỷ ban nhân dân, đại diện các đoàn thể và tổ chức công tác xã hội trên địa bàn xã, thôn (Mặt trận Tổ quốc, Đoàn Thanh niên, và Hội Người cao tuổi, Cựu chiến binh, Phụ nữ, Hội Nông dân, trưởng, phó thôn, nhân viên y tế thôn bản…); phát 14.000 tờ rơi về lao tiềm ẩn, 261 Poster tuyên truyền về quyền lợi của người tham gia bảo hiểm y tế khi khám chữa bệnh lao; tổ chức mít tinh, tọa đàm về bệnh lao tại các huyện, thành, thị và Trại giam Tân Lập, nói chuyện chuyên đề bệnh lao cho người bệnh, người nhà người bệnh tại Bệnh viện Phổi tỉnh.
Chương trình khám sàng lọc lao tại cộng đồng tiếp tục được duy trì hiệu quả nhằm phát hiện sớm bệnh lao, lao tiềm ẩn tại cộng đồng; hỗ trợ cho người bệnh lao có hoàn cảnh khó khăn tiếp cận với các dịch vụ điều trị… Đồng thời, tranh thủ các nguồn hỗ trợ từ các dự án, chương trình đầu tư các trang thiết bị phòng, chống lao, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong tỉnh được tiếp cận nhiều dịch vụ, kỹ thuật mới, hiện đại và môi trường chăm sóc y tế tốt nhất. Năm 2023, chương trình khám sàng lọc tại cộng đồng đã thực hiện phỏng vấn 8.109 người, chụp X-quang phổi 7.926 ca, xét nghiệm GeneXpert 554 mẫu; tại Trại giam Tân Lập và Trại tạm giam Công an tỉnh Phú Thọ khám cho 4.506 trường hợp, trong đó xét nghiệm GeneXpert 240 mẫu, 3 mẫu (+); có 1.695 người được sàng lọc lao tiềm ẩn, trong đó 257 người có kết quả (+); toàn tỉnh thu nhận 528 người bệnh lao các loại, trong đó, lao phổi có bằng chứng vi khuẩn học mới là 325 người, lao kháng thuốc là 22 người bệnh.
Khám, tư vấn cho người bệnh tại Bệnh viện Phổi tỉnh Phú Thọ
Chủ đề của Ngày Thế giới Phòng chống Lao năm nay trên toàn cầu là "YES! WE CAN END TB" (ĐÚNG! CHÚNG TA CÓ THỂ CHẤM DỨT BỆNH LAO). Chủ đề năm nay mang đến niềm hy vọng và niềm tin mạnh mẽ như một lời khẳng định đanh thép rằng việc chấm dứt bệnh lao là hoàn toàn có thể. Trên cơ sở của chủ đề Ngày thế giới phòng chống lao, chủ đề của Việt Nam năm 2024 là ĐÚNG! VIỆT NAM, CÓ THỂ CHẤM DỨT BỆNH LAO. Chủ đề của Việt Nam như một lời “hồi đáp”, hưởng ứng mạnh mẽ chủ đề của thế giới, khẳng định những nỗ lực, quyết tâm, khát vọng ở mức cao nhất của Việt Nam trong công tác phòng chống lao, đồng thời chủ đề năm nay tiếp tục khẳng định mục tiêu chấm dứt bệnh lao tại Việt Nam là hoàn toàn có thể.
Hưởng ứng ngày thế giới phòng chống lao 24/3/2024, Phú Thọ tiếp tục tổ chức chiến dịch truyền thông với các hoạt động như tổ chức lễ mít tinh hưởng ứng Ngày Thế giới phòng, chống Lao 24/3/2024 tại Bệnh viện Phổi; tổ chức các hoạt động, sự kiện nhằm kêu gọi cộng đồng chung tay ủng hộ “Quỹ Hỗ trợ người bệnh chiến thắng bệnh lao - PASTB” bằng hình thức nhắn tin (nội dung TB gửi 1402; tổ chức nói chuyện với người bệnh, người nhà người bệnh tại các khoa lâm sàng Bệnh viện Phổi tỉnh Phú Thọ; treo băng zôn tuyên truyền hưởng ứng Ngày Thế giới phòng chống lao tại Bệnh viện Phổi, Bệnh viện Đa khoa Hùng Vương, Trại giam Tân Lập và các TTYT huyện/thành/thị trong toàn tỉnh; phát miễn phí tờ rơi cho người bệnh, người nhà người bệnh đến khám tại bệnh viện và poster về phòng chống bệnh lao cho các Trung tâm Y tế trong toàn tỉnh.
Lao là một bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn lao (Mycobacterium tuberculosis) gây nên. Bệnh lao có thể gặp ở tất cả các bộ phận của cơ thể, trong đó lao phổi là thể lao phổ biến nhất (chiếm 80 - 85% tổng số ca bệnh) và là nguồn lây chính cho người xung quanh. Những dấu hiệu của bệnh lao phổi có thể kể đến như: Ho khạc kéo dài trên 2 tuần, ho ra máu; sốt nhẹ kéo dài, đổ mồ hôi ban đêm; đau tức ngực; gầy sút cân. Để chủ động phòng tránh bệnh, trẻ em tháng đầu sau sinh cần được tiêm phòng vắc-xin BCG nhằm giúp ngăn ngừa mắc bệnh Lao; mọi người khi ho kéo dài hơn 02 tuần cần đi khám, xét nghiệm đờm, chụp X.quang phổi để phát hiện bệnh lao; người mắc bệnh lao phải được điều trị càng sớm càng tốt, tránh lây lan cho những người trong gia đình và người xung quanh. Bên cạnh đó, người bệnh lao không được khạc nhổ bừa bãi, tốt nhất đeo khẩu trang liên tục trong 02 tháng đầu điều trị, cần phơi chăn, chiếu, vật dụng của bệnh nhân lao ra nắng mỗi ngày; Giữ vệ sinh môi trường, nhà ở thông thoáng, rèn luyện nâng cao sức khoẻ, đảm bảo dinh dưỡng hợp lý. Nếu có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào nghi ngờ mắc bệnh lao cần đến cơ sở y tế để được tư vấn, khám phát hiện sớm, điều trị bệnh kịp thời./.
Vân Anh