Bệnh lao phổi gây ra bởi vi khuẩn lao (Mycobacterium tuberculosis) do sự lây nhiễm trực tiếp. Theo đánh giá của Tổ chức Y tế Thế giới, bệnh lao vẫn là "kẻ giết người hàng đầu " trong các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm trên thế giới. Cứ mỗi ngày, lại có thêm 4.500 người chết bởi bệnh lao và gần 30.000 người mắc bệnh. Tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 124.000 người mắc lao mới, số người chết do lao ước tính là 12.000 người.
Trẻ em, nhất là trẻ sơ sinh rất dễ bị lây bệnh. Theo thống kê của Chương trình chống lao Quốc gia, ở trẻ em, bệnh lao chiếm tỷ lệ 10 - 15% trong số những trường hợp bệnh lao mới mắc hằng năm. Trẻ em có thể bị mắc tất cả các thể lao, tuy nhiên, thường gặp hơn cả là các thể: Lao sơ nhiễm hay lao khởi đầu, lao cấp tính, lao hô hấp sau sơ nhiễm lao phổi và lao màng phổi, lao ngoài phổi. Trẻ bị lao thường có nguồn lao từ người thân chiếm đến 70% và chủ yếu lây qua đường hô hấp. Ngoài ra, trẻ còn có thể bị lây bệnh ở trường học, ngoài cộng đồng. Nguy cơ từ nhiễm trở thành bệnh là 10% trong 10 năm sau khi bị nhiễm lao. Việc chẩn đoán lao, tìm ra vi khuẩn lao ở trẻ em thường khó hơn so với người lớn vì triệu chứng lâm sàng thường mờ nhạt nên dễ bị nhầm với các bệnh lý khác. Ngay cả bản thân trẻ bị lao phổi cũng khó xác định vì trẻ chưa hoặc không biết khạc đờm. Đối với lao sơ nhiễm, trẻ có triệu chứng, biểu hiện giống như bệnh viêm đường hô hấp nên rất khó chẩn đoán.
Hiện nay, tiêm vắc xin phòng lao (còn gọi là vắc xin BCG) vẫn là biện pháp phòng bệnh lao hiệu quả nhất ở trẻ em. Theo Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, để đạt hiệu quả phòng bệnh cao nhất, các bà mẹ nên cho trẻ đi tiêm phòng lao ngay trong tháng đầu tiên sau khi sinh (trước 28 ngày tuổi). Tuy nhiên, vắc xin BCG chống chỉ định trong các trường hợp: đang bị nhiễm khuẩn cấp, đang sốt cao, có bệnh ngoài da trên diện rộng, bị suy giảm miễn dịch nặng, suy dinh dưỡng nặng, trẻ thiếu cân (dưới 2,5 kg). Do đó, nếu khi sinh ra bé không đáp ứng được điều kiện sức khỏe hoặc cân nặng, nên chờ cho đến khi bé đủ cân và đủ sức khỏe thì tiêm vắc xin BCG ngay.
Năm 2018, tỉnh Phú Thọ đã triển khai tiêm BCG cho trẻ sơ sinh trên địa bàn toàn tỉnh với 2 hình thức là tiêm theo chương trình tiêm chủng mở rộng và tiêm dịch vụ. Toàn tỉnh đã có 24.915 trẻ được tiêm phòng Lao (chiếm98,8%)./.
Tại Phú Thọ, làm thế nào để tiêm phòng lao cho trẻ sơ sinh?
Có 2 hình thức lựa chọn:
1.Tiêm theo Chương trình Tiêm chủng mở rộng: các bà mẹ đưa trẻ đến trạm y tế xã, phường nơi mình sinh sống theo đúng lịch tiêm chủng mở rộng tại địa phương hàng tháng.
2.Tiêm theo Chương trình tiêm chủng dịch vụ: các bà mẹ đưa trẻ đến phòng tiêm chủng Tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Phú Thọ - P. Gia Cẩm – TP. Việt Trì – tỉnh Phú Thọ (Địa chỉ: đường Trần Phú- phường Gia Cẩm- TP. Việt Trì- Phú Thọ) hoặc đăng ký theo SĐT: 0961180368;
Đỗ Hằng