Mỗi khi có triệu chứng ho, đau họng, sổ mũi, đau đầu, mệt mỏi… nhiều người vẫn có thói quen ra hiệu thuốc mua kháng sinh để uống. Tuy nhiên, họ không biết rằng, có tới 80% trường hợp viêm họng, ho là do vi rút, không cần dùng đến kháng sinh và có uống cũng không mang lại hiệu quả điều trị bệnh. Chính điều này đã ảnh hưởng đến công tác điều trị bệnh và gia tăng nguy cơ kháng thuốc trong cộng đồng.

          Sau vài ngày cho con nhập viện, điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh, chị Nguyễn Thị Hồng Nhung, xã Bảo Thanh – huyện Phù Ninh mới bớt lo lắng vì tình hình sức khỏe của con chị đã chuyển biến tích cực. Chị Nhung cho biết: “Con tôi bị sốt không rõ nguyên nhân, dù đã chườm và đắp khăn nhưng không đỡ. Sợ cháu sốt cao, tôi ra hiệu thuốc gần nhà mua thuốc cho cháu uống nhưng cũng không thấy đỡ. Khi thấy cháu có biểu hiện co giật, tôi phải gọi người nhà đưa cháu vào viện. Do chủ quan, nghĩ rằng chỉ cần mua thuốc kháng sinh về uống là khỏi mà chút nữa tôi đã gây nguy hiểm cho con mình”.

         Những trường hợp tự mua thuốc kháng sinh để điều trị như chị Nhung không phải là hiếm, nhiều người vẫn mua và sử dụng kháng sinh một cách tùy tiện, thiếu sự chỉ dẫn của bác sĩ. Trên thực tế, nhiều loại thuốc nằm trong danh mục buộc phải kê đơn vẫn đang được mua, bán một cách công khai, dễ dàng. Tình trạng nhân viên các nhà thuốc vừa chẩn đoán bệnh, vừa kê đơn thuốc cho người dân còn diễn ra phổ biến. Thạc sĩ, Bác sĩ Bùi Mạnh Cường – Trưởng Đơn vị Hồi sức cấp cứu – Trung tâm Khám chữa bệnh chất lượng cao, Bệnh viện Đa khoa tỉnh cho biết: “Hiện nay, do thiếu hiểu biết nên nhiều người hiểu nhầm về thuốc kháng sinh, cho rằng kháng sinh chữa được mọi loại bệnh, cứ bị bệnh là uống kháng sinh, khiến tình trạng kháng thuốc ngày càng gia tăng. Khi người bệnh bị kháng kháng sinh, chúng tôi buộc phải sử dụng loại kháng sinh cao hơn, mạnh hơn, dẫn đến chức năng của gan, thận yếu đi. Hơn nữa, khi người bệnh đã kháng kháng sinh hoặc kháng đa kháng sinh thì thời gian nằm viện sẽ kéo dài, chi phí nằm viện sẽ tốn kém hơn. Đồng thời, nguy cơ tử vong cũng sẽ tăng lên theo cấp số nhân. Tại Đơn vị hồi sức cấp cứu hiện nay có tới 30 - 40% người bệnh đang phải điều trị bằng kháng sinh thế hệ mới”.

Nhà thuốc Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ

          Theo số liệu của Bộ Y tế, hiện nay, tình trạng nhờn kháng sinh ở Việt Nam đang ở mức báo động, số lượng vi khuẩn kháng thuốc ngày càng gia tăng. Cụ thể, tỷ lệ kháng kháng sinh carbapenem, nhóm kháng sinh mạnh nhất hiện nay tại Việt Nam đã lên đến 50%. Còn đối với kháng sinh cephalosporin thế hệ ba, tỷ lệ kháng thuốc lên đến 60%. Từ khi thuốc kháng sinh được nghiên cứu ra đã giúp cứu sống hàng triệu người và có vai trò vô cùng quan trọng, tuy nhiên, do thói quen sử dụng thuốc không đúng cách, không theo kê đơn của bác sĩ, thì bất cứ ai, độ tuổi nào, giới tính nào cũng có thể là nạn nhân của hiện tượng kháng thuốc kháng sinh.

        Để giảm thiểu tình trạng kháng kháng sinh, Sở Y tế tỉnh Phú Thọ đã tăng cường truyền thông vận động người dân, cán bộ y tế sử dụng kháng sinh hợp lý. Hàng năm phát động và tổ chức các chiến dịch truyền thông hưởng ứng “Tuần lễ truyền thông toàn cầu về phòng, chống kháng kháng sinh”. Sở Y tế cũng yêu cầu các cơ sở y tế thực hiện nghiêm các quy định về kê đơn thuốc theo quy định của Bộ Y tế. Hiện nay Sở Y tế đã và đang triển khai Đề án “Tăng cường kiểm soát kê đơn thuốc và bán thuốc kê đơn giai đoạn 2017-2020”. Mục tiêu của Đề án nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về việc sử dụng thuốc an toàn, hợp lý và nâng cao trách nhiệm của cán bộ y tế, đặc biệt là người kê đơn thuốc và bán lẻ thuốc trong việc thực hiện quy định của pháp luật về kê đơn thuốc và bán thuốc kê đơn, trọng tâm là thuốc kháng sinh, qua đó góp phần giảm tình trạng kháng kháng sinh và sử dụng thuốc không hợp lý. Đến nay đề án đã được triển khai thực hiện trên phần mềm ứng dụng công nghệ thông tin mạng y tế cộng đồng nhằm quản lý các nhà thuốc, cơ sở khám, chữa bệnh. Phần mềm kết nối toàn tỉnh đã liên thông được 439 cơ sở bản lẻ thuốc tư nhân và cơ sở bản lẻ thuốc thuộc các đơn vị khám chữa bệnh trên toàn tỉnh.

         Trong thời gian tới, khi Đề án được nhân rộng trên toàn tỉnh và việc triển khai lắp camera giám sát tại các hiệu thuốc được thực hiện, tình trạng bán kháng sinh không cần đơn, người dân tự ý ra hiệu thuốc mua kháng sinh về sử dụng một cách tùy tiện sẽ giảm dần. Bên cạnh sự vào cuộc của các cơ quan chức năng, mỗi người dân cần nâng cao ý thức, trang bị cho mình những kiến thức cơ bản về sức khỏe, thận trọng trong việc sử dụng kháng sinh để đảm bảo sức khỏe cho bản thân, gia đình và cộng đồng./.

Thu Trang