Phụ nữ được khuyến khích cố gắng cho con bú ngay khi trẻ bắt đầu có dấu hiệu đói. Các dấu hiệu ban đầu của cơn đói bao gồm: Thức giấc, tìm kiếm vú mẹ hoặc mút tay, môi và lưỡi. Hầu hết trẻ sơ sinh không khóc nếu như chưa thực sự đói, vì vậy mẹ không nên chờ đợi đến khi bé khóc mới cho bú. Trong 1 - 2 tuần đầu tiên, hầu hết trẻ sơ sinh sẽ bú từ 8 - 12 lần mỗi ngày. Một vài trẻ sẽ đòi bú thường xuyên (khoảng 30 - 60 phút một lần), trong khi số khác phải được mẹ đánh thức và kêu gọi mới chịu bú. Bạn có thể đánh thức bé bằng cách thay tã hoặc chạm nhẹ vào bàn chân. Trong tuần đầu tiên sau sinh, hầu hết các bác sĩ đều khuyến khích cha mẹ đánh thức trẻ đang ngủ để bú cách 4 giờ. Một số trẻ sẽ bú rất thường xuyên trong một buổi và sau đó ngủ trong thời gian dài hơn. Khoảng thời gian mỗi cữ cho con bú trong bao lâu là khác nhau, đặc biệt là trong vài tuần đầu tiên sau sinh. Một số trẻ sơ sinh chỉ cần 5 phút, trong khi những bé khác cần 20 phút hoặc hơn. Hầu hết các chuyên gia đều khuyến cáo mẹ nên cho con bú trong bao lâu tùy thích theo sự chủ động của trẻ. Không nhất thiết phải đổi bên giữa buổi bú. Nếu vắt cạn sữa một bên ngực, trẻ sẽ tiêu thụ được sữa có hàm lượng chất béo cao hơn. Khi đã bú xong, hầu hết trẻ sơ sinh nhả núm vú ra, thả lỏng cơ mặt và bàn tay. Trẻ sơ sinh dưới 2 - 3 tháng thường ngủ gật trong khi bú, thậm chí ngủ khi chưa bú xong, trong trường hợp này, mẹ nên đánh thức trẻ và động viên trẻ bú xong.
Có nhiều tư thế cho bú khi nuôi con bằng sữa mẹ. Tuy nhiên, tư thế tốt nhất là khi mẹ cảm thấy thoải mái và trẻ sơ sinh có thể ngậm, bú, nuốt dễ dàng. Dù là tư thế nào thì cũng cần đảm bảo trẻ không phải quay đầu để bú và mũi phải thẳng hàng với núm vú của mẹ. Sau khi bú, trẻ nên được đặt trở lại nôi riêng. Đây là môi trường ngủ an toàn nhất và giảm thiểu nguy cơ mắc hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh (SIDS). Khi bú, miệng trẻ cần ngậm kín xung quanh núm vú và hầu hết quầng vú của mẹ: miệng bé mở rộng, ngậm hết quầng vú mẹ, cằm chạm vào vú mẹ, má phồng, quầng vú phía trên nhìn thấy nhiều hơn phía dưới sẽ giúp trẻ bú đủ lượng sữa, đồng thời ngăn ngừa chấn thương và đau đầu vú.
Trẻ sơ sinh đủ tháng, tăng cân bình thường sẽ không cần dùng thêm sữa công thức hay nước lọc. Cung cấp sữa công thức có thể làm giảm nguồn cung cấp sữa mẹ, đặc biệt nếu sữa công thức trước khi đi ngủ hoặc trong giữa đêm thay vì cho con bú, ngay cả trong điều kiện khí hậu nóng, cha mẹ không cần cho trẻ bú sữa mẹ dưới 6 tháng tuổi uống thêm nước lọc hoặc nước hoa quả.
Để cung cấp nguồn sữa mẹ cho con dồi dào, giàu dưỡng chất đảm bảo sự phát triển toàn diện của trẻ, mẹ cần chú ý chăm sóc nguồn sữa mẹ thật tốt. Thực hiện chế độ dinh dưỡng tốt, cân bằng 4 nhóm dưỡng chất (chất đạm, chất bột đường, chất béo, vitamin và khoáng chất) và đa dạng các thực phẩm trong bữa ăn hàng ngày. Điều này không chỉ tăng chất và lượng của sữa mà còn giúp mẹ nhanh chóng hồi phục sức khỏe. Chăm con nhỏ mẹ sẽ không có nhiều thời gian dành cho bản thân, nhưng dù vậy mẹ cũng không nên gắng quá sức. Hãy nhờ sự trợ giúp của người thân. Nên dành thời gian nghỉ ngơi, thư giãn, ăn uống đúng giờ, ngủ đủ giấc, hãy kiên nhẫn và luôn giữ tinh thần thoải mái, không có gì là suôn sẻ hoàn toàn, do đó, quá trình nuôi con bằng sữa mẹ có thể mẹ sẽ gặp rất nhiều khó khăn và thử thách. Đó có thể kể đến như: mẹ không đủ sữa cho con bú, mẹ bị nứt núm vú, tắc ống dẫn sữa và viêm vú, cương tức vú, núm vú phẳng và bị tụt vào trong…Tuy nhiên, dù rơi vào bất cứ khó khăn nào mẹ cũng cần bình tĩnh để tìm cách giải quyết. Theo đó mẹ có thể tham khảo kinh nghiệm từ người đi trước hoặc nhờ sự trợ giúp của các chuyên gia.
Sữa mẹ là thức ăn hoàn chỉnh nhất, thích hợp nhất đối với trẻ, vì trong sữa mẹ có đủ chất dinh dưỡng cần thiết như đạm, đường, mỡ, năng lượng, vitamin và muối khoáng với tỷ lệ thích hợp cho sự hấp thụ và phát triển cơ thể trẻ. Bú mẹ, trẻ sẽ lớn nhanh, phòng được suy dinh dưỡng. Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến khích mẹ nên nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời và tốt nhất kéo dài đến khi trẻ được 2 tuổi hoặc đến khi nào trẻ đã sẵn sàng cho việc ngừng bú mẹ, bởi điều này không chỉ mang đến nhiều lợi ích tuyệt vời cho trẻ mà còn cả bản thân người mẹ./.
Đào Lan tổng hợp