Thời tiết nắng nóng là điều kiện thuận lợi khiến cho các loại thức ăn dễ bị biến chất, giảm đi giá trị dinh dưỡng, thậm chí còn có thể dẫn đến ôi thiu, mốc hỏng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây ra ngộ độc thực phẩm cho người sử dụng. Đặc biệt, trong thời điểm kỳ thi tốt nghiệp Trung học phổ thông Quốc gia đang diễn ra, các bậc phụ huynh cần đặc biệt chú ý đề phòng ngộ độc thực phẩm cho con em của mình, nhằm giữ gìn sức khỏe cho các em và giúp các em thực hiện các bài thi đạt hiệu quả cao nhất.

Ngộ độc thực phẩm hay ngộ độc thức ăn là tình trạng bệnh lý gặp phải do ăn, uống thức ăn, nước uống nhiễm độc, nhiễm khuẩn, hay các loại thực phẩm đã bị ôi thiu, biến chất, có chất phụ gia, chất bảo quản... Tùy vào loại nguyên nhân gây độc và lượng chất độc đã ăn vào mà triệu chứng ngộ độc có thể xuất hiện sớm sau vài giờ hoặc muộn trong một vài ngày. Người bệnh thường có các triệu chứng như: xuất hiện đau quặn bụng từng cơn vùng thượng vị, vùng quanh rốn kèm nôn và đi cầu phân lỏng nhiều lần, đôi khi trong phân có lẫn máu. Người bệnh có thể có sốt hoặc vã mồ hôi, tay chân bị lạnh. Nếu ngộ độc nặng, người bệnh có thể xuất hiện các dấu hiệu nghiêm trọng hơn như mất nước, trụy mạch, co giật...

Tuy nhiên, dù biểu hiện ở mức độ nặng hay nhẹ thì ngộ độc thực phẩm cũng đều ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ, đặc biệt ảnh hưởng đến khả năng tham gia và làm bài thi của các em học sinh trong những ngày thi tốt nghiệp Trung học phổ thông Quốc gia được tổ chức trong các ngày từ 27-29/6/2023. Đó là còn chưa kể đến tình trạng ngộ độc nặng, nếu không được sơ cứu, cấp cứu, điều trị kịp thời còn có nguy cơ ảnh hưởng đến tính mạng của người sử dụng.

Có một số nguyên nhân gây ra ngộ độc thực phẩm đó là:

 do thực phẩm bị nhiễm hóa chất (hóa chất dùng trong tăng trưởng cây trồng, trong diệt côn trùng, sâu bọ, hóa chất diệt cỏ, hóa chất dùng trong bảo quản thực phẩm, chế biến thực phẩm); hoặc do thực phẩm bị nhiễm vi sinh vật gây bệnh (chế biến thực phẩm không đảm bảo vệ sinh, bảo quản thực phẩm không đúng cách...). Tùy từng nguyên nhân gây ra ngộ độc thực phẩm mà có các bước sơ cứu như gây nôn. Nếu người bệnh không có biểu hiện nôn thì cần gây nôn như móc họng để người bệnh nôn càng nhiều thức ăn trong dạ dày càng tốt. Trong lúc tiến hành gây nôn cần đặt người bệnh nằm nghiêng, phần đầu kê hơi cao để chất thải khi nôn ra không bị trào ngược vào phổi làm cho người bệnh càng trở nên trầm trọng hơn.

Người bị ngộ độc thực phẩm thường nôn và đi ngoài nên cơ thể có thể bị mất nước. Do đó, cần tiến hành bù nước cho người bệnh bằng cách uống nhiều nước lọc, nước ozesol, nước gạo rang…. Lưu ý, không nên gây nôn khi người bệnh đã bất tỉnh và đưa ngay đến cơ sở y tế gần nhất khi có những biểu hiện ngộ độc nặng hoặc đã thực hiện sơ cứu mà tình trạng bệnh không thuyên giảm.

Trên thực tế, trong dịp thi tốt nghiệp Trung học phổ thông Quốc gia, phần lớn các em học sinh và phụ huynh sử dụng các bữa ăn tại gia đình của mình hay tại gia đình thân quen gần khu vực tổ chức thi. Tuy nhiên, cũng có một số phụ huynh và học sinh thuê nhà trọ, nhà nghỉ và ăn uống hàng ngày tại các hàng quán. Chính vì vậy, để phòng ngừa ngộ độc thực phẩm cho các em trong dịp thi tốt nghiệp Trung học phổ thông Quốc gia, bên cạnh trách nhiệm của người sản xuất, kinh doanh, chế biến thực phẩm, các bậc phụ huynh học sinh và người nội trợ trong gia đình. Cần kiên quyết nói không với thực phẩm bẩn, không rõ nguồn gốc, sáng suốt lựa chọn cho mình những thực phẩm đảm bảo an toàn, lựa chọn những hàng quán uy tín, đảm bảo chất lượng, trang bị cho mình những kỹ năng về sơ cứu ngộ độc thực phẩm, sẵn sàng thực hành đảm bảo an toàn, hiệu quả khi gặp phải trường hợp ngộ độc thực phẩm xảy ra. Đồng thời, tìm hiểu kiến thức để sử dụng thực phẩm một cách khoa học, chuẩn bị các bữa ăn dinh dưỡng hợp lý, đảm bảo chất lượng giúp cho trẻ bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, tiếp thêm sức mạnh cho trẻ hoàn thành kỳ thi quan trọng sắp tới đạt hiệu quả cao nhất./.

Đỗ Hằng